Sinterklaas is een feest dat al heel lang wordt gevierd in Nederland en België. Iedereen kent het beeld van de goedheiligman op zijn paard, met zijn rode mantel en staf, en natuurlijk de stoomboot vol cadeautjes. Maar wist je dat de oorsprong van Sinterklaas veel verder teruggaat en over onze landsgrenzen heen reikt? Van een Turkse bisschop tot een Spaanse beschermheilige. Laten we eens kijken waar de Sint vandaan komt en hoe zijn verhaal in verschillende talen en culturen leeft.
De legende van Sinterklaas begint bij Sint-Nicolaas van Myra, een bisschop die leefde in de 4e eeuw in het huidige Turkije. In zijn eigen tijd stond hij bekend als voorvechter van de armen en kinderen. Het beroemdste verhaal over Sint-Nicolaas gaat over drie zussen die te arm waren voor een bruidsschat en dus niet konden trouwen. Hun vader besluit daarop dat er niets anders op zit dan zijn dochters de prostitutie in te dwingen. Omdat dat ook in die tijd geen pretje was, helpt Nicolaas de drie zussen met hun bruidsschat door stiekem goudstukken door hun raam te gooien. Waarschijnlijk is dit de oorsprong van je schoen zetten met Sinterklaas. Daarnaast is Sint-Nicolaas behalve een kindervriend nog altijd officieel de beschermheilige van prostituees.
Ook zou hij meerdere wonderen hebben verricht. Zo zou hij drie studenten tot leven hebben gewekt die door een herbergier waren vermoord en verstopt in vaten pekel. In latere versies van het verhaal werden die studenten steeds jonger, tot het over kinderen ging.
Ons team van deskundige vertalers en betrokken projectmanagers helpt je graag met ieder vertaalproject. Of dat nou groot of klein, voor de lange of korte termijn is. Vraag nu vrijblijvend een offerte aan voor een snelle en nauwkeurige vertaling!
Na zijn dood werd Sint-Nicolaas een belangrijke heilige in de katholieke kerk. Zijn naamdag, 6 december, werd in heel Europa gevierd. Toen Spaanse zeelieden zijn relikwieën naar de handelsstad Bari in Italië brachten (toen Spaans grondgebied), verspreidde zijn invloed zich nog verder. In Spanje werd hij bekend als San Nicolás, de beschermheilige van zeelieden. Het is dus niet helemaal toeval dat de Sint per stoomboot in ons land arriveert.
In de middeleeuwen groeide de traditie rondom Sint-Nicolaas. Vooral in Nederland en België werd zijn naamdag een belangrijk kinderfeest. In deze periode van de geschiedenis kreeg hij de verschijning die we vandaag nog kennen: een vriendelijke oude man met een mijter en staf, die cadeautjes uitdeelt. De Spanjaarden worden in ons verhaal vaak genoemd omdat Sinterklaas zogenaamd "uit Spanje" komt. Dit is waarschijnlijk ontstaan door handel met Spanje en de link met de havenstad Bari.
Toen de reformatie kwam, verdween de katholieke Sint-Nicolaas in veel protestantse landen uit beeld, maar in Nederland bleef hij bestaan. Zijn feestdag evolueerde langzaam van een religieus naar een seculier feest, maar het idee van de anonieme gever bleef centraal staan.
Ondertussen maakten Nederlandse emigranten het verhaal van Sint-Nicolaas bekend in Amerika. Daar werd hij uiteindelijk de inspiratie voor Santa Claus, compleet met rendieren en een Noordpooladres.
Als vertaalbureau zien we vaak hoe verschillende culturen een eigen draai geven aan Sinterklaas. In Turkije wordt hij meer als een historische figuur beschouwd, terwijl in Spanje zijn naam synoniem is met religieuze tradities. Bij het vertalen van teksten over Sinterklaas is het dus belangrijk om rekening te houden met de culturele context. Een letterlijke vertaling werkt vaak niet, omdat Sinterklaas in elke cultuur een andere betekenis heeft.
Bij een Turkse vertaling van een Nederlandse tekst over Sinterklaas, zou je bijvoorbeeld uitleg moeten geven over de rol van cadeautjes en het schoen zetten – iets wat daar minder bekend is. Bij een Spaanse vertaling kun je de link met San Nicolás benadrukken en de religieuze elementen belichten, omdat dat beter aansluit bij hun tradities.
